
We hebben het vaak over energiegevers: wat geeft je energie in je werk? Waar word je blij van? Dat zijn waardevolle vragen, maar ze vertellen niet het hele verhaal. Veel mensen maken keuzes die op korte termijn energie geven, maar op de lange termijn niet vol te houden zijn.
Als ervaren stress- en burn-outcoach zie ik regelmatig dat mensen taken oppakken die op het eerste gezicht goed voelen, maar op termijn toch leiden tot uitputting. Waarom? Omdat die keuzes niet passen bij hun natuurlijke constitutie – ofwel: hoe je in elkaar zit.
In deze blog lees je waarom inzicht in je constitutie essentieel is voor je duurzame inzetbaarheid, energiehuishouding én mentale gezondheid.
Wat is je constitutie?
Je constitutie is je natuurlijke aanleg, je basisinstelling. Je kunt het vergelijken met het fundament van een huis: als dat stevig is, blijft het huis ook onder druk overeind. Je constitutie bepaalt hoe jij van nature reageert op prikkels, werkdruk, herstelbehoefte en stress.
Het is je persoonlijke gebruiksaanwijzing. Als je die respecteert, blijf je in balans. Als je er structureel overheen gaat – ook met werk dat je leuk vindt – raakt je energievoorraad uitgeput.
Waarom leuk werk tóch kan uitputten
Veel mensen denken: “Als ik ergens energie van krijg, dan past het toch bij me?” Maar dat is niet altijd zo.
Voorbeeld: betrokken docent, maar structureel overbelast
Stel je voor: je bent docent en je doet je werk met plezier. Je vindt lesgeven leuk: de afwisseling, het contact met studenten of leerlingen. Je voelt je betrokken en denkt graag mee over onderwijsontwikkeling of verbetering van het team.
Maar aan het eind van de dag ben je leeg. Niet omdat je je werk niet leuk vindt, maar omdat het continue schakelen tussen lesgeven, overleggen, coördineren en ontwikkelen je opbreekt. Je bent voortdurend in de actiestand, zonder echt ruimte om bij te komen.
Je enthousiasme maskeert dan hoe zwaar de belasting eigenlijk is. Wat goed voelt, is niet per se wat je constitutie op de lange termijn aankan. Zelfs werk dat je graag doet, kan uitputten als je natuurlijke herstelbehoefte structureel wordt genegeerd.
Energiegevers zijn niet altijd duurzaam
Energie krijgen van iets betekent niet automatisch dat het duurzaam is. Soms vraagt een activiteit zó veel van je herstelvermogen of stresssysteem, dat je uiteindelijk roofbouw pleegt zonder dat je het direct doorhebt.
Belangrijke vraag om te stellen:
Wat geeft mij energie én kan ik langdurig volhouden zonder mezelf uit te putten?
Signalen dat je over je grenzen gaat
Herken je één of meer van deze signalen? Dan kan het zijn dat je werk niet goed aansluit bij je natuurlijke draagkracht:
- Slecht slapen of lichamelijke klachten zoals hoofdpijn
- Snel geïrriteerd zijn of kort lontje
- Geen rust meer vinden, ook niet in vrije tijd
- Geen plezier meer in dingen die je normaal leuk vindt
- Gevoel van constante onrust of piekeren
Zo ontdek je wat écht bij je past
Zelfinzicht is de eerste stap. Stel jezelf deze vragen:
- Hoe reageer ik op stress?
Word ik rustig of gespannen? - Hoeveel prikkels kan ik verdragen?
Heb ik behoefte aan reuring of eerder aan stilte? - Hoe snel herstel ik van drukte?
Ben ik na een avondje bankhangen weer fris, of heb ik meer tijd nodig? - Wat voel ik als ik over mijn grens ga?
Signaleer ik fysieke of mentale klachten?
Door eerlijk naar deze antwoorden te kijken, leer je wat jouw constitutie nodig heeft om gezond te blijven.
Praktische tips om je natuurlijke aanleg te respecteren
- Werk met je energiepieken
Plan belangrijke taken op momenten dat je je mentaal het sterkst voelt. - Stel heldere grenzen
Durf ‘nee’ te zeggen tegen extra taken als je agenda al vol is. - Creëer hersteltijd
Bouw echte rustmomenten in tussen afspraken, vergaderingen en lessen. - Wees eerlijk naar jezelf
Vraag niet alleen of je iets leuk vindt, maar ook: Is dit op lange termijn houdbaar voor mij?
Conclusie: meer energie door trouw te zijn aan jezelf
Het feit dat je ergens blij van wordt, betekent niet automatisch dat het goed voor je is. Door te kijken naar je natuurlijke aanleg én je energiegevers, kun je keuzes maken die niet alleen leuk zijn, maar ook duurzaam. Zo werk je aan je vitaliteit, stressbestendigheid en duurzame inzetbaarheid.
Wil jij ontdekken wat écht bij je past?
Voel je je vaak moe na werk dat je eigenlijk leuk vindt? Wil je onderzoeken hoe jouw natuurlijke aanleg in balans kan komen met je werk? Ik help je graag verder.
In mijn coaching help ik je om jouw patronen helder te krijgen, zodat je bewuster keuzes kunt maken die echt bij je passen. Of het nu gaat om grenzen stellen, omgaan met perfectionisme of meer ruimte maken voor jezelf – samen kijken we wat jij nodig hebt.
Een vrijblijvende telefonische kennismaking is zo gemaakt!
Esther@esthervonfaber.nl of bel 06 14343430