Als werken je identiteit is geworden

Je werkt jarenlang vol inzet, je staat altijd aan, bent altijd bezig en de lat ligt hoog.
Je bent gaandeweg de jaren je werk geworden; het is je identiteit geworden.
En wie ben je eigenlijk nog zonder je werk?
Alleen al het idee om minder te gaan werken of iets ánders te gaan doen, kan spanning geven.

Stoppen, minderen of uitvallen kan voelen als meer dan alleen het verlies van werk — het kan ook voelen alsof je een stukje van jezelf kwijtraakt.
In deze blog lees je waarom dat zo is, en hoe je kunt ontdekken wie je bent, los van wat je doet.

De topsporter zonder medaille

Een coachklant verwoordde het ooit zo:
“Ik voel me als een topsporter die jarenlang alles heeft gegeven, maar net niet is doorgebroken. En als ik besluit te stoppen — wat blijft er dan over? Ik heb niet de medailles behaald die ik wilde. Moet ik dan blijven trainen, doorgaan tot ik erbij neerval? Of stoppen, met het risico in een gat te vallen? Hoe voeg ik dan nog waarde toe, voor mijn werk én voor mezelf?”

Ik vond dat zo spot-on verwoord. Dit beeld raakte precies de kern. 
Je traint dag in, dag uit. Je zet door bij vermoeidheid, tegenslagen of zelfs blessures. Alles draait om dat ene doel: presteren, bijdragen, het verschil maken.

Maar wat als je besluit te stoppen vóórdat die medaille er is?
Of als je beseft dat de prijs waar je al die tijd voor hebt getraind, eigenlijk niet meer zo belangrijk voelt?

Dan kan er een leegte ontstaan. Niet alleen omdat het werk wegvalt, maar ook omdat een deel van je identiteit verbonden was met de harde werker, degene die altijd doorgaat of de presteerder die nooit opgeeft.

Het gat waar je bang voor bent

Dat gat is vaak niet alleen een gebrek aan werk of bezigheden.
Het is het ontbreken van een vertrouwd zelfbeeld.
Zolang je presteerde, wist je wie je was en waarvoor je stond. Als dat wegvalt, voelt het alsof er een deel van jou wegvalt.

Vragen die dan op kunnen komen:

• Wie ben ik als ik niet meer altijd de lat hoog leg?

• Ben ik nog wel van waarde als ik minder doe?

• Hoe vul ik mijn dagen als ik niet meer word gedreven door deadlines en resultaten?

De rol van identiteit in werk

Werk geeft structuur, betekenis en erkenning. Dat is waardevol, maar het kan er ook voor zorgen dat andere delen van jezelf op de achtergrond raken: ontspanning, creativiteit, relaties, spel, rust.
Wanneer je werk-zelf bijna je hele identiteit vult, voelt stoppen of minderen alsof je iets verliest — terwijl het in wezen gaat om ruimte maken voor iets nieuws.

De overgangsfase

Net als een topsporter die stopt met wedstrijden, vraagt dit om een overgangsperiode:

• Rouwen om wat je loslaat: ambities, ritme, status, waardering.

• Zoeken naar nieuwe bronnen van betekenis.

• Experimenteren met rollen buiten werk: vriend(in), partner, ouder, hobbyist, vrijwilliger, leerling.

Het gat hoeft niet leeg te blijven. Maar het vraagt om bewust ruimte te maken, zodat er nieuwe — en misschien onverwachte — invulling kan komen.

Oefening: wie ben jij zonder medaille?

Schrijf voor jezelf op:

• Welke kwaliteiten heb ik ontwikkeld door jarenlang ‘topsporter’ in mijn werk te zijn?

• Hoe kunnen die kwaliteiten ook waarde hebben buiten werk of in een ander tempo?

• Welke drie dingen in mijn leven geven betekenis die niets met werk te maken hebben?

Door te zien dat je waarde breder is dan alleen je prestaties, wordt het makkelijker om dat gat te vullen met iets dat je voedt — in plaats van leeg maakt.

Over Esther
Met 25 jaar ervaring als coach help ik professionals hun balans, richting en eigenheid hervinden — voorbij hun werkrol en met oog voor wat klopt bij jou en levens-werkfase.

Ik ben NOLOC-erkend loopbaanprofessional.